Wina włoskie

Wina włoskie są popularne na całym świecie - Chianti, Primitivo, Pinot Grigio czy Prosecco. Wino z Włoch posmakuje nawet najbardziej wybrednym smakoszom, ponieważ tworzone jest z najlepszych winogron.

Wino włoskie

Historia włoskiego winiarstwa zaczyna się już 4 tysiące lat temu, kiedy starożytne ludy zamieszkujące tereny dzisiejszych Włoch odkryły, że sok wyciśnięty z winogron ulega fermentacji, a następnie staje się smacznym winem. Obszar Włoch zamieszkiwali Etruskowie, którzy z chęcią oddawali się zajęciu wytwarzania wina, o czym świadczą archeologiczne znaleziska – malowidła, rzeźby i przedmioty odkryte w grobowcach i zakopanych dziś pod ziemią mieszkaniach. Tereny podbite przez starożytnych Greków zostały wręcz nazwane „Oenotria”, co znaczy tyle, co „kraina wina”. Jednak największy rozkwit winiarstwa i wpisanie na stałe tradycji wytwarzania trunku przypadł na okres Starożytnego Rzymu. To właśnie za czasów panowania Rzymian cały Półwysep Apeniński pokrył się winnicami, które do dziś stanowią główny obraz włoskiego pejzażu. Dzisiejsze Włochy to spadkobiercy tej tradycji – charakteryzujące się mnogością lokalnych odmian, zróżnicowanych stylów i regionów winiarskich.

Winiarstwo we Włoszech nigdy nie przestało się rozwijać. Na XIX wiek przypadł okres udoskonaleń winifikacji oraz starzenia, a także przechowywania trunków w butelkach z korkiem. Wtedy też powstała możliwość wysyłania włoskich win na rynki zagraniczne. Skoro jednak wino z Włoch wychodziło, także do nich wchodziło – w ten sposób w kraju zaczęły pojawiać się uprawy międzynarodowych odmian, takich jak Merlot, Pinot czy Cabernet. Na przełomie XIX i XX wieku włoskie winnice zaatakowane grzybem filoksery zmuszone zostały zmniejszyć swoje obszary, a sama filoksera spustoszyła plantacje nie tylko we Włoszech, ale w całej Europie. W czasach I i II Wojny Światowej kraj znany był z produkcji tanich win, które na ten moment w historii zniszczyły wizerunek doskonałego wina włoskiego. Zanim udało się włoskim winiarzom powrócić do dawnego wizerunku, a ich produkty uzyskały dawną świetność minęło kilkadziesiąt lat. Ustanowione w latach 60. XX wieku apelacje były tego zwieńczeniem, a w świecie winiarskim nazywa się to „współczesnym renesansem win włoskich”.

Dziś Włochy konkurują z takimi krajami jak Francja i Hiszpania o miano największego producenta win na świecie. W kraju tym produkuje się rocznie 55 milionów hektolitrów wina (!) z czego ponad 20 milionów przeznaczana jest na eksport. Mnogość różnorodnych szczepów i zróżnicowanych klimatów na terenie Włoch pozwala na produkcję bardzo różnych trunków, a to sprzyja pokrywaniu zapotrzebowania dzisiejszych konsumentów.

Jeden kraj o wielu klimatach

Ogromny wpływ na winiarskie style i regiony ma kształt półwyspu zorientowanego z północy na południe, dzięki czemu na jego obszarze występują klimaty od subalpejskiego, występującego w okolicach Trydentu do gorącego, śródziemnomorskiego klimatu Sycylii. Dlatego trudno jest spojrzeć na Włochy pod względem winiarskim jak na całość. Włoskie winiarstwo powinno się dzielić więc na poszczególne regiony i w ten sposób je poznawać. Główny podział Włoch naturalnie dzieli je na północ z zimniejszym klimatem, centrum o umiarkowanym klimacie i gorące południe. Na terenie kraju znajduje się około 20 regionów, z czego każdy z nich charakteryzuje się zupełnie odmiennym i właściwym sobie mikroklimatem.

Winiarskie regiony Włoch

Wśród regionów winiarskich Włoch wyróżnia się prawdziwe ikony, miejsca o średniej popularności i obszary kompletnie niepopularne, które są niepozorne, jednak potrafią zaskoczyć. W każdym z regionów istnieją także różne apelacje, z których niektóre są doceniane i szanowane, a drugie traktowane nieco po macoszemu.

Piemont – szanowany obszar Włoch, na którego żyznych glebach powstają długowieczne, uznane na całym świecie wina ze szczepów Barolo i Barbaresco. Wina te charakteryzują się nie tylko długim potencjałem starzenia, lecz także mocnym smakiem, pikantnymi nutami, wyrazistymi taninami i intensywną owocowością.

Veneto (Wenecja Euganejska) – jeden z największych producentów wina we Włoszech. Znany jest głównie z produkcji win musujących, w tym uwielbianego przez Polaków Prosecco, które otrzymało własną apelację. Jednak równie ważną apelacją jest Valpolicella z winami tworzonymi na bazie suszonych winogron – amarone, reciotto, czy ripasso.

Toskania – prawdziwa gwiazda wśród włoskiego winiarstwa! W jej obszarze mieszczą się takie apelacje jak Chianti Classico, Brunello di Montalcino, Vino Nobile di Montepulciano i wiele innych.

Apulia – przez wiele lat skrywała się w cieniu innych, bardziej „prestiżowych” regionów, lecz w ostatnich latach staje się coraz bardziej popularna dzięki apelacji Primitivo.

Kampania – słynie z win produkowanych w białych odmian winorośli, takich jak Fiano i Greco di Tufo. Szeroko znane są również czerwone wina tego regionu tworzone z odmiany Aglianico.

Abruzja – najsłynniejsza apelacja tego regionu to Montepulciano d’Abruzzo.

Sycylia – przez lata zdobywała sławę jako producent słodkich win z okolic Marsali, obecnie jej popularność wzrasta dzięki winom z lokalnego szczepu Nero d’Avola.

Emilia – Romagna – to jeden z tych niepozornych regionów, które pomimo posiadania długiej tradycji winiarskiej, dopiero zaczynają zdobywać popularność. Najbardziej rozpoznawalnym winem tego regionu jest musujące Lambrusco.

Trydent i Górna Adyga – królestwo białych odmian oraz szczepów endemicznych, czyli takich, których upraw nie spotka się nigdzie indziej na świecie.

Apelacje i ich klasyfikacja

Włoskie winiarstwo, podobnie jak francuskie czy hiszpańskie, posiada ściśle określone normy i reguły, które zamykane są w apelacjach. W apelacjach zawierane są takie informacje dotyczące trunków, jak miejsce pochodzenia, rodzaj szczepu i jakość. Biorąc pod uwagę te kryteria wyróżniono we Włoszech cztery stopnie.

DOCG - Denominazione di Origine Controllata e Garantita jest najwyższym włoskim odznaczeniem. W tej kategorii panują bardzo surowe zasady produkcji, określające odmiany winogron, limit plonów, dojrzałość owoców, metody produkcji oraz sposób i czas dojrzewania wina w beczkach i butelkach. Każda butelka klasy DOCG posiada na szyjce numerowaną pieczęć rządową, która zapobiega fałszowaniu. Obecnie we Włoszech znajduje się 75 apelacji o najwyższej klasie DOCG.

DOC – Denominazione di Origine Cotrollata to najpowszechniejsza klasa włoskich win, pod którą kryje się przede wszystkim określony obszar uprawy winorośli i produkcji. W tej klasie istnieje około 330 apelacji, z których każda posiada własne przepisy i regulacje dot. sposobu uprawy, produkcji i dozwolonych odmian. Te z apelacji, które przez lata wyróżniają się niezmiennie wysoką jakością mogą awansować do odznaczenia DOCG.

IGT - Indicazione Geografica Tipica to klasa o bardzo ciekawej historii. Powstała dzięki włoskim winiarzom, którzy zmęczeni produkcją wina o dokładnie wyznaczonych cechach, postanowili tworzyć trunki wychodzące poza ramy DOCG czy DOC. Skoro więc trunki nie mogły zostać przypisane do nich przypisane, pozostawały winami domowymi. Nierzadko jednak zdarzało się, że jakość i smak tych „domowych win” były doskonałe i znacznie przewyższały powszechnie niską jakość win stołowych. W ten sposób utworzono dla nich osobną klasę – IGT, która z czasem stała się najbardziej prestiżową ze wszystkich włoskich kategorii, a wina, które wchodzą w jej skład należą do najciekawszych i najdroższych w kraju.

VdT – Vino da Tavola to oczywiście najniższa klasa włoskich win, czyli tzw. „wina stołowe”. Stanowi ona najbardziej podstawowy poziom win z Włoch i nie ograniczają jej specjalne reguły i zasady.

Szczepy Włoskie

Włochy słyną z dużej różnorodności uprawianych odmian winorośli, liczy się, że na terenie kraju znajdują się uprawy aż 2 tysięcy odmian, z czego aż co czwarta jest odmianą autochtoniczną. Autochtoniczną, znaczy taką, której upraw nie sposób znaleźć nigdzie indziej na świecie.

Do najpopularniejszych odmian czerwonej winorośli należą Nebbiolo i Sangiovese, których większość winnic znajduje się w Piemoncie i Toskanii. Dużą rozpoznawalnością cieszą się również szczepy Montepulciano, Primitivo, Barbera i Corvina. Do najbardziej znanych wśród odmian białych znajdują się takie odmiany jak Pinot Grigio, znane również jako Pinot Gris, Glera, z której powstaje Prosecco i Garganega. Najpopularniejsze odmiany międzynarodowe, które znalazły uznanie także wśród włoskich winiarzy to Chardonnay i Merlot.

Wina Włoskie

Naturalnie chłodniejsza północ oferuje wina o wyższej naturalnej kwasowości z dominującymi aromatami zielonych jabłek, gruszek, cytrusów i przypraw. Wschodnia część to wina białe, głównie z takich odmian jak Pinot Grigio czy Gewurztraminer oraz wina musujące, takie jak słynne Prosecco. Zachodnia część z Piemontem podzielona jest na wina białe i czerwone ze szczepów Barolo, Barbera czy Nebbiolo.

Centralna część charakteryzuje się umiarkowanym, ciepłym klimatem. Wina produkowane w tym obszarze wyróżniają się wysoką kwasowością i bogatszym smakiem pełnym owocowości, nut skórzanych i gliniastych. W tej części kraju mieści się sławna Toskania, a w niej równie sławna apelacja Chianti. Centralne Włochy zdominowane są czerwonymi odmianami, takimi jak Sangiovese i Montepulciano, chociaż nie brakuje też białych winogron, w tym Trebbiano czy Malvasia, a także doskonałe Orvieto.

Upalne południe kraju znane jest z wręcz idealnych warunków do uprawy winorośli. Jednym z największych regionów tej części Włoch jest Apulia, czyli producent uwielbianego w Polsce wina Primitivo di Manduria. W prawdzie ta część kraju jest bardzo zróżnicowana pod względem jakości gleby, dlatego na jej obszarze powstaje dużo odmiennych trunków. Do południa zalicza się także Sardynię słynącą z Vermentino i Sycylię z wulkaniczną glebą i coraz bardziej popularnym szczepem Nero d’Avola.

Więcej Mniej

Jest 100 produktów.

Grid

Grid-2

List